Atlas ryb #6 - Okoń

Według mnie najpiękniejsza ryba podlaskich łowisk. Nie da się jej pomylić z żadną inną. Okoń, bo o nim mowa w dzisiejszym atlasie ryb, po łacinie to perca fluviatilis. Uznawany jest za najpopularniejszego wodnego drapieżnika Podlasia.

Piękne ubarwienie

Wygląd okonia jest bardzo charakterystyczny. Jego ciało jest wysokie i płaskie, z wyjątkowymi pręgami na bokach. Łuski niewielkie, z góry na dół przechodzą z koloru ciemnozielonego, przez zielony na bokach, do białego na brzuchu. Płetwa ogonowa jest czerwona, tak jak i płetwy piersiowe. Pierwsza i druga płetwa grzbietowa szarawa. Pierwsza zakończona kolcami, przy rozłożeniu tworzy typowy okoniowi wachlarz. Płetwy znajdujące się przy skrzelach brązowe z czerwonym odcieniem a same skrzela ostro zakończone co u niejednego wędkarza spowodowało nacięcia na skórze.

Maluszek

Od 2019 roku PZW w Białymstoku zmieniło zapisy dotyczące wymiarów ochronnych okonia. Górny wymiar ochronny wynosi 40cm co oznacza, że nie wolno zabierać ryb tego gatunku mierzących więcej niż ustalony wymiar. Dolna granica długości to 18cm. Okoń na podlaskich wodach nie posiada okresu ochronnego oraz dobowego limitu połowu.

Bestia

Gdzie można złapać okonia na Podlasiu? Praktycznie wszędzie. Nie znam łowiska gdzie by okoni nie było. Występują w rzekach, stawach i zalewach. To taki drapieżny odpowiednik płotki. W sumie nie kojarzę łowiska na Podlasiu gdzie nie widziałem okoni. Gorzej z ładnymi okoniami. Takie ryby można u nas spotkać np w Wasilkowie. Wielu wędkarzy potrafi wyłowić okazałe sztuki z Narwi.

Płetwa grzbietowa chwilowo schowana

Okoń to ryba uniwersalna z punktu widzenia wędkarzy - można go złapać na każdą metodę. Czy to grunt, czy spławik, czy oczywiście spinning okoń nie jest trudnym do upolowania gatunkiem. Czasem aż się chce żeby przestał brać. Wiadomo - mam na myśli te mniejsze sztuki bo dużym okoniem nikt nie pogardzi. Mniejsze osobniki polują stadnie więc bardzo często może nastąpić fala brań, szczególnie przy łowieniu na spławik. Większe okonie to samotniki i dają radę polować samotnie. Pożywieniem okoni są wszelkie małe żyjątka w wodzie. Im większy okoń tym apetyt i zdolności większe. Wraz z rośnięciem okoń może zajadać się ikrą ryb innych gatunków jak i innymi rybami.

Przy okoniach sprawdza się mały wobler

Przyjęło się, że okoń na Podlasiu dobrze bierze na czerwone robaki. Ja uważam, że na niektórych łowiskach biały robak będzie równie skuteczny a może i nawet przyniesie lepsze wyniki. Oczekując brań okoni nie próbowałbym zakładać np kukurydzy czy pęczaku na haczyk. Lepiej wyżej wspomniane robaki ;) Spinningując warto spróbować z małymi obrotówkami, małymi woblerkami oraz gumki. Okonie średnio mają 15-20cm więc wiadomo, że gumy 12cm nie przysporzą wielu brań. Ale jak już weźmie, to nie będzie to byle jaka rybka :)

Okres ochronny	brak
Limit dzienny	brak
Wymiar dolny	18cm
Wymiar górny	40cm
Rekord Polski	2.69kg 50cm

Więcej...

Atlas ryb #5 - Karp

Najtrudniejsza do tej pory ryba którą opisuję. Nie ze względu na charakterystykę czy przepisy ją obejmujące ale ze względu na podejście do karpia. Niektórzy uważają go za rybi chwast, inni uznają połów karpia za swoją życiową pasję.

Oj karpiu, karpiu, co o Tobie sądzić?

Karp, cyprinus carpio, to oczywiście gatunek z rodziny karpiowatych. Wywodzi się z rejonów Morza Aralskiego, Kaspijskiego oraz Czarnego. Do Europy zachodniej został sprowadzony przez mnichów, ze względu na łatwość hodowli cieszył się dużą popularnością w przyklasztornych zbiornikach. Na przełomie XII i XIII w. został również sprowadzony do Polski, głównie ze względu na łatwość rozmnażania i wysoki przyrost. Obecnie występuje na całym świecie poza biegunami. W Polsce jego znaczenie urosło po wojnie, gdy wmówiono nam, że jest on tradycyjną bożonarodzeniową potrawą. W dzisiejszych czasach jego zarybek stanowi zdecydowaną większość corocznych zarybień.

Mój największy karp

Pomimo, że jest to gatunek obcy, w Polsce cieszy się dużą popularnością. Nie da się ukryć, że również na Podlasiu połowy karpia obrosły w oddzielną dziedzinę wędkarstwa. Karpiarzy jest bardzo dużo, tworzy się z myślą o nich specjalistyczny sprzęt, przynęty a nawet ubrania. Oczywiście, nie ma co się oszukiwać, krzesło za 1000zł czy 'specjalny' sweter nie pomogą złapać wielkiej ryby, rzeczy te nie mają wartości wędkarskich.

Wraz z zachwytami występuje również krytyka. Wiele osób w Polsce mówi, że nie powinno się wspierać rozrostu tych ryb w zbiornikach niehodowlanych. Obecność karpia w polskich, jak i również podlaskich, wodach nie jest niczym naturalnym. Jako gatunek nieojczysty ma zły wpływ na wody w których się rozwija.

Zdecydowanie mocniejsza krytyka jest w innych krajach, niektóre z nich jawnie uznają karpia za chwast. W Australii przerabia się ryby te na nawozy. Kraj ten ma tak duży problem z tym gatunkiem, że aktywnie się z nim walczy. Wyhodowano specjalny rodzaj wirusa który atakuje tylko karpie. Kiedyś słyszałem, że również w którymś z krajów Skandynawii nie przepadają za tymi rybami. Za wypuszczenie karpia po złowieniu groził wysoki mandat.

Więcej...

Atlas ryb #4 - Leszcz

Tych to nie lubię. Zawsze przy odhaczaniu zostawiają masę śluzu i potem ciężko pozbyć się zapachu i doczyścić ręce.

Leszcz, abramis brama, to kolejna ryba z rodziny karpiowatych w moim atlasie. Bardzo często spotykana w naszych wodach. Kiedyś duże okazy pływały w zalewie w Dojlidach. Teraz można złapać leszcza w Choroszczy, na Repczycach, w Koplanach i na wielu innych łowiskach. Ryby te są dość szerokie, rzeczne osobniki są jednak smuklejsze. Łuski na bokach i grzbiecie są srebrne. Z wiekiem mogą stawać się bardziej złote lub czerwonawe. Brzuch bardzo jasny, płetwy mają kolor szary - podobnie jak łuski mogą czerwienieć w późniejszych latach życia.

Dwa leszcz i krąp

Gatunek ten żyje stadnie. Z tego powodu często można zwabić 'do siebie' całą grupę i mieć wiele brań tych ryb. Jeżeli chodzi o brania to są one bardzo charakterystyczne gdy łapiemy metodą spławikową. Leszcz gdy chwyci przynętę płynie ku wierzchowi więc również spławik się wynurza. Mam nadzieję, że dobrze wytłumaczyłem i łapiecie o co chodzi, na prawdę są to bardzo charakterystyczne brania.

Zachęcić leszcze można na wiele sposób. Najczęściej wykorzystuje do tego białe robaki. Pellet czy kukurydza też się nadadzą na niektórych łowiskach

Okaz z Repczyc

Przepisy nie za bardzo chronią u nas ten gatunek. Nie mamy ani okresu ochronnego, ani ochronnych wymiarów. Dobowy dzienny limit połowu również nie obowiązuje. Chyba nikogo nie bardzo to cieszy bo i tak leszcz nie jest pożądanym posiłkiem. Z powodu ogromnej ilości ości jego mięso nie jest popularne. No chyba, że ktoś karmi nimi koty :)

Maluszek

Okres ochronny	brak
Limit dzienny	brak
Wymiar dolny	brak
Wymiar górny	brak
Rekord Polski	6.85kg 79cm

Więcej...

Atlas ryb #3 - Szczupak

Ahh, kto nie lubi czuć na drugim końcu żyłki silnego szczupaka? Szybki, waleczny, z ostrymi zębami jest chyba najbardziej pożądaną rybą wśród podlaskich spinningistów.

Szczupak, esox lucius, to drugi najpopularniejszy drapieżnik naszych wód. Jego smukła sylwetka zaczyna się od wydłużonego, spłaszczonego pyska naszpikowanego ostrymi zębami. Łuski koloru ciemnozielonego, brązowego pokrywają grzbiet oraz boki. Na boku można bez problemu zauważyć charakterystyczne żółte plamki. Brzuch biały, natomiast płetwy mają kolor ciemnoczerwony z brązowymi przebarwieniami.

Ostre zęby

Okres ochronny szczupaka w Polsce obowiązuje od 1 stycznia do 30 kwietnia. Ochroną są objęte osobniki poniżej 50cm długości. Nie mamy jeszcze górnego wymiaru ochronnego. Dzienny limit połowu wynosi dwie sztuki, łącznie z trocią jeziorową i wędrowną, łososiem, sandaczem, sieją i boleniem. Czyli, możemy zabrać maksymalnie 2 sztuki gatunków wymienionych powyżej łącznie, np.: 2 szczupaki, albo 1 szczupak + 1 sandacz.

Najczęściej szczupaki łapiemy oczywiście na spinning. Czy to wobler, czy wahadłówka, czy kolorowa gumka, każdy ma swoją ulubioną przynętę na szczupaki. Ładne okazy można też złapać na żywca. Rzadziej ale to możliwe można wyciągnąć coś na czerwonego robaka. Słyszałem również historię o tym, że ktoś złapał szczupaka na kukurydzę. Nie bylem świadkiem tej sytuacji więc nie mogę jej na 100% potwierdzić.

Blady, młody szczupak

Szczupaki to samotniki. Polują w odosobnieniu. Przeważnie czają się w zaroślach na swoje ofiary. Atakują gdy ryba obok nich przepływa. Nie mają problemów ze zjadaniem osobników ze swojego gatunku. Podczas ataku płyną prosto na swój cel. Zdarza się też atakując zakreślają duży łuk. Sposób ataku wynika z budowy ryb. Szczupaki są silne, mocno umięśnione, są zbyt przypakowane żeby finezyjnie pływać kręcąc beczki.

Piękne ubarwienie

Z łowisk blisko Białegostoku gdzie występują szczupaki mogę polecić drugi staw w Koplanach jesienią i zalew w Dojlidach. Podobno kilka sztuk pływa w stawie przy Mickiewicza. Pamiętam jak około 20 lat temu ludzie mówili, że były tam sztuki które bez problemu wciągały kaczki pod wodę.

Podsumowanie szczupaka:

Okres ochronny	1.01 - 30.04
Limit dzienny	2*
Wymiar dolny	50cm
Wymiar górny	brak
Rekord Polski	24.1kg 128cm

*łącznie z trocią jeziorową i wędrowną, łososiem, sandaczem, sieją i boleniem

Więcej...

Atlas ryb #2 - Karaś

"Karasie jedzą gówno!" - tak mawia internetowy klasyk ze śmiesznego tekstu z wykopu. Jak wszyscy dobrze wiemy tak nie jest. No chyba, że jest? ;)

Karaś pospolity czyli po łacińsku carassius carassius to, podobnie jak płoć, jedna z popularniejszych ryb naszego regionu. Posiada jasnożółty brzuch, płetwy brunatne, boki i grzbiet w kolorze brązowo-złotym. Można spotkać również odmianę ze srebrnymi łuskami. Karaś występuje najczęściej w stawach i zalewach, rzadziej w rzekach czy jeziorach. Im więcej mułu tym lepiej. Jeżeli chcielibyśmy się wybrać na rzekę na karasie to należy szukać wód spokojniejszych, o słabym nurcie.

Ryby te mają bardzo dużą odporność na warunki klimatyczne panujące w Polsce. Podczas zimy gdy powierzchnię zbiornika pokrywa lód potrafią się zakopać w mule i tam spokojnie przezimować. Pamiętam jak kilkanaście lat temu w mulistych okolicach Pałacu Branickich były tysiące karasi, gdy inne ryby nie wytrzymywały zimy. Ze względu na swoją zdolność przetrwania karaski cieszą się popularnością w przydomowych stawach i oczkach wodnych. Dawniej można było kupić żywe karasie hodowane w akwariach w sklepach wędkarskich (całkiem możliwe, że dalej tak jest). Co ciekawe karaś nie jest zbyt popularną rybą jeżeli chodzi o miłośników rybiego mięsa. Przez swój charakterystyczny tryb życia wiele osób uważa, że mięso tych ryb śmierdzi mułem.

W związku z tym, że karasie lubią muł, żyją blisko niego. Czyli polując na nie, trzeba się nastawić na obławianie dna. Najpopularniejszą przynętą na te ryby jest biały robak, ochotka. Rzadziej pęcak czy kukurydza. Dieta karasi składa się głównie z małych larw bezkręgowców. W Polsce nie posiadają wymiarów ochronnych, okresu ochronnego ani dziennego limitu. Niektórzy nawet uważają karasia za rybi chwast ponieważ w niektórych zbiornikach jest go tak dużo.

Okres ochronny	brak
Limit dzienny	brak
Wymiar dolny	brak
Wymiar górny	brak
Rekord Polski	3.9kg 52cm

Więcej...

Atlas ryb #1 - Płoć

Płoć, płotka to najpopularniejsza ryba naszych wód. Nie spotkałem jeszcze łowiska gdzie ten gatunek by nie występował. Nie znam też osoby wędkującej która płotki nie złapała.

Płoć, z łaciny rutilus rutilus, to niewielka ryba z rodziny karpiowatych. Przeważnie występuje w stadach więc często spotkać można wielokrotne brania tych ryb. Posiada ciemny grzbiet, srebrzysty bok oraz biały brzuch. Czasem w świetle łuski mogą dawać zielonkawy lub niebieski odblask. Kolor płetw grzbietowej i ogonowej nazwałbym brązowo-czerwonym. Nie wiem czym to jest spowodowane, zapewne warunkami łowiska, ale kolor tych płetw przyjmuje mniej lub bardziej czerwoną barwę. Pozostałe płetwy są już czerwone, podobnie jak tęczówka ryby. Gatunek ten osiąga wielkość do 50cm. Najmniejsza jaką w życiu złapałem była wielkości kciuka. Z doświadczenia wiem, że im głębiej tym ryby te są większe.

W Polsce płoć nie posiada wymiarów ochronnych, ani górnego ani dolnego. Nie mamy też okresu w którym połów jest zabroniony oraz brak limitu dziennego. Czyli można łapać płotki cały rok i jak ktoś chce to brać każdą sztukę do domu a pomimo tego jest tej płotki zawsze dużo! Wniosek? Ryba ma dobre warunki do rozmnażania się w Polsce. Okres tarła płoci przypada na przełom kwietnia i maja. Wszystko od tego jak długa jest zima w danym roku.

W czasie tarła można zaobserwować największą aktywność tych ryb. Brania są najczęstsze i najbardziej dynamiczne. Tarło, lub nie, płotka potrafi brać na wszystko. Nie ważna czy to biały robak czy czerwony, czy to płatki owsiane, pszenica, kukurydza czy nawet ciasto. Warto kombinować i próbować różnych przynęt, na pewno któraś zadziała w danym dniu.

Podsumowanie płoci:

Okres ochronny	brak
Limit dzienny	brak
Wymiar dolny	brak
Wymiar górny	brak
Rekord Polski	2.2kg 53cm

Tym wpisem chciałbym zacząć serię wpisów o rybach które możemy spotkać na Podlasiu. Będę się dzielił suchymi informacjami oraz własnymi przemyśleniami. Zapraszam na kolejne artykuły wkrótce.

Więcej...